Grafika na C+4 – Sztuka nietajemna. Część 1 – kolory.

W 1984 roku Commodore dodało modele z serii 264 C116, C16 i Plus/4 do rodziny maszyn 8-bitowych. Jak się teraz okazuje, te maszyny to raj dla wszystkich 8-bitowych piksel-artystów. Według mnie rodzina tych maszyn ma najlepsze możliwości graficzne (nawet faceci z Atari tak mówią;)). Dziś zaczynaym serię artykułów o pikselowaniu na C+4.

Od redakcji: Zaczynamy dzisiaj mini serię artykułów o grafice na C+4. Na początek mój artykuł sprzed 8-10 lat z mojego ówczesnego blogu. Artykuł był po angielsku, ale na potrzeby portalu .PL, zamieszczam dość luźne tłumaczenie (oraz wersję ang. na dole strony). Na wstępie skupiam się na kolorach, zwłaszcza jeśli interesowało by Was przenoszenie grafiki z C64 na C+4. W planach są jeszcze następujące zagadnienia: tryby graficzne C+4, narzędzia, mini tutorial i galeria sław. Do wszystkich wymienionych na pewno pojawią się filmy omawiające treść z artykułów.

Od dawna robię piksele dla C64, używając jego wspaniałej zbalansowanej palety 16 kolorów. Robiąc to od prawie 30 lat (no cóż, z przerwami, ale i tak…) znam wszystkie możliwe kombinacje kolorów. Kiedy więc po raz pierwszy usłyszałem o C+4 i jego to 121 kolorach, moją pierwszą myślą było, że będzie zbyt wiele możliwości i nie będzie szans na opanowanie tej palety tak, jak opanowałem C64. Znalazłem jednak sposób.

Aby poznać lepiej paletę +4, zacząłem od przeniesienia jego palety kolorów do Timanthes’a (mój ulubiony program graficzny) i trochę się nią bawić, aby sprawdzić, czy są jakieś podobieństwa z C64. Utworzyłem zrzut ekranu za pomocą Vice i zaimportowałem tę paletę do Timanthes. Dodatkowo, przekonwertowałem jeden z moich obrazków na paletę C+4. Timanthes pozwala robić to dość łatwo, wybierając paletę w panelu palet. Następnie próbowałem dopasować kolory z obrazka do nowo wybranej palety. To była bezcenna lekcja, ponieważ w ten sposób poznałem, które kolory z C+4 są podobne (takie same) do kolorów C64. Później, kiedy zacząłem konwertować obrazki, zdałem sobie sprawę, że ta paleta Vice jest wystarczająco dobra, ale nie w 100% dokładna. Moje przekonwertowane obrazy były zbyt jasne na prawdziwym komputerze. Rozmowa z chłopakami na http://plus4world.com pomogła mi znaleźć optymalną paletę, którą możecie zobaczyć poniżej.

Paleta kolorów Commodore +4. Celowo nie dodałem czarnego bo jest ich aż osiem 😉

Aby kontynuować dalszą dyskusję, zmapowałem kolory C64 na paletę C+4. Sprawdź poniżej. Paleta którą teraz używam pochodzi z emulatora YAPE.

Zajmując się pikselami na C64 już dość dawno temu odkryłem, że C64 ma 8 (choć czasami sprzeczamy się, bo niektórzy twierdzą że jest 9) poziomów luminancji w palecie. Począwszy od czerni do bieli. Z drugiej strony C+4 ma poziomów 9. Mapuje wszystkie poziomy C64 i dodaje kolejny jeden odcień. Ten odcień jest dobry do tworzenia subtelnych, wygładzonych tonów (na przykład cieniowane niebo), ale szczerze mówiąc, różnica między najciemniejszym odcieniem koloru jest tak subtelna, że ​​trudno ją rozróżnić na prawdziwej maszynie. Spójrz na wiersz nr 3 od góry (w palecie C+4) na poniższym zdjęciu. Kolorów w tym odcieniu C64 nie ma.

Porównanie palet C64 i C+4. 16 kolorów z C64 mapuje się idealnie na 121 kolorów C+4, a jest jeszcze tak wiele nowych innych kolorów do wykorzystania.

Jaka jest najważniejsza lekcja patrząc na paletę? Cóż, do wyboru jest 16 kolorów na tym samym poziomie luminancji. Bezcenne, jeśli chcesz uzyskać efekt „mieszania PAL” lub chcesz zastąpić istniejący kolor na obrazie innym, bardzo podobnym. Czy to nie jest fajne? Na C64 aby zastąpić jasnożółty miałem tylko jasnozielony, aby zamienić zielony na coś innego musiałem wybrać szary lub jasnoniebieski, ale tutaj… 16 kolorów do wyboru.

Od redakcji: Jeśli do tej pory te zagadnienia wydają się niejasne albo zbyt zagmatwane to spokojnie… Spokojnie – sprawa jest prosta! Będzie film gdzie pokażemy o co tak naprawdę chodzi.

Drugą ważną obserwacją (i możecie to zobaczyć na powyższej ilustracji) jest to, że jest dość duża różnica w lumie między kolorami na poziomie 4 i 5. Właściwie to jest dość oczywiste, ale warto to mieć na uwadze, jeśli planuje się dithering lub trochę tonów między tymi poziomami.

Trzecią bardzo ważną obserwacją jest to, że kolory są w tej samej kolejności, co na C64. Pamiętacie to? Czarny, biały, czerwony, cyjan, różowy, zielony, niebieski, żółty, pomarańczowy, brązowy. Spójrz jeszcze raz na zdjęcie powyżej. Zobaczysz odcienie tych kolorów w tej samej kolejności kolumn. Wszystko powyżej koloru brązowego ($09) to nowy kolor (odcień), którego nie ma na C64 i jako taki może być niezłym wyróżnikiem podczas konwersji obrazu z C64 na C+4. Inne obserwacje?

  • na przykład jest za dużo zieleni 😉
  • w zasadzie nawet żółty i brązowy można uznać za odcienie „brudnego” zielonego
  • jest za mało niebieskiego
  • różnice między niebieskimi są tak małe, że trudno jest z nich mądrze korzystać wg mnie
  • i dużo, dużo więcej, ale na ten moment zostawiłem je Wam do odkrycia.

Największy problem z paletą C + 4? Cóż, hejterzy mówią, że nie ma białego koloru. To jest trochę prawda. Biały kolor jest w rzeczywistości bardzo jasnym odcieniem szarości i jest nieco ciemniejszy niż biały kolor na C64. Ale ja akurat mogę z tym żyć 😉

Carrion

Materiały;

Timanthes: http://csdb.dk/release/?id=75871
plus4world: http://plus4world.powweb.com
Porównanie palet 8 bitowych komputerów: https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_8-bit_computer_hardware_graphics


English version

In 1984 Commodore released model plus/4 of it’s 8 bit machine family. This machine is a heaven for all 8bit pixelers. IMO it has the best pixeling capabilities (even Atari guys say that 😉 ). Today I start a series of blog posts (articles) about C+4 pixeling. I was always pixeling for C64 using it’s great 16 colors palette. Doing this for over 20 years (well, with some breaks, but anyway) I know every possible combinations of the colors. So when I first heard about C+4 it’s 121 colors of C+4 my first thought was that there will be too many possibilities and no chance to master this pallet the way I mastered C64.

So to learn about plus/4 palette I started to get these colors into Timanthes and play a little bit with them to see if there are any similarities with C64. I created a screenshot with Vice and imported this palette into Timanthes. What I also did was to convert one of my pictures into C+4 palette. Timanthes helps doing this just by changing the palette on the palette box. Then he tries to match colors form the pic to the newly chosen palette. That was priceless lesson because this way I was able to see which colors are similar (the same) to C64 colors. Later when I started to convert pics I realized this Vice palette is good enough but not 100% accurate. My converted pictures were too light on real machine. Talking to guys at http://plus4world.com helped me find the optimal palette which you can see below. I mapped C64 colors on the C+4 palette to start the discussion. Check it out.

Right now I use 2 C+4 palettes. Having two palettes now is a key when converting pics from C64.I convert C64 pic to Vice 121 C+4 palette to have C64 colors exactly mapped to the right indexes. Then I apply “fixed” palette to see the colors the way they will look like on real +4 machine. The “fixed” has more contrast IMO. Please find files at the bottom of the article.

Every C64 pixel artist knows that C64 has 8 levels of luma in the palette. Starting from black to white. C+4 on other hand has 9 level. It maps C64s all levels and adds another one shade. This shade is good to make subtle dithered tonals (pixeling sky for example), but to be honest it’s difference to darkest shade of the color is so subtle that it’s hardly to distinguish on real machine. Take a look at row #2 in the pic above. There are the colors of this additional shade (luma level) that C64 doesn’t have.

Now. What is the most important lesson when looking on the palette. Well, there’s 16 colors on the same luma level to choose from. Priceless if you want to do some “PAL blending” effect, or you want to replace existing color on your image with some other very similar. Isn’t it cool? On C64 to replace light-yellow I only had light-green, to replace green with something different I had to choose grey or light-blue, but here…. well 16 colors to choose from.

Second important observation (and you can see it on the screenshot above) is that there’s a quite big difference in luma between colors on level 4 and 5. Actually it’s kind of obvious but keep it in mind if you plan to do dither or some tonals between these levels.

Third very important observations is that colors (hue wise) are in the same order like on the C64. Remember this? black, white, red,cyan, pink, green,blue, yellow,orange, brown. Take a look at pic above one more time. You will see shades of these colors in the same columns order. Everything above color brown ($09 )is a new color (hue) not seen on C64 and as such might be a nice differentiator when you convert your C64 pic to C+4.

There’s a lot of more interesting observations as well:

for example there’s too much greens 😉
and too few blues at the same time
differences between blue’s are so small that it’s hard to use them wisely IMO
adn a lot, lot more but I left them for you to discover.
The biggest problem with C+4 palette? Well haters say that it doesn’t have white color. It’s kind’a true. The white colors is actually very light shade of grey and it’s a bit darker than C64s white color. But I can live with that.



Kategorie:C plus/4, Grafika

Tagi: , , , ,

17 replies

  1. Wiem, że to teraz dla niektórych jest nie do uwierzenia, ale na czarno-białym Junost-402 robiłem grafikę w multi z wykorzystaniem wszystkich dostępnych na C64 kolorów. To nie był takie trudne, ponieważ na tym CRT każdy kolor miał odpowiednią „chropowatość”. Wtedy – podobnie jak przy książce – braki technologiczne człowiek nadrabiał wyobraźnią i sprytem. Było w tym coś pięknego. A sam artykuł jak zwykle trzyma poziom.

    Polubienie

  2. @Rysiek
    Hej. Dzięki za komentarz. Ja bez problemu wierzę że rysowałeś na czarno białym. ja też tak zaczynałem 😉 Pod jakim nickiem działaś na scenie?

    Polubienie

  3. Cześć,
    Jak zwykle świetny artykuł.
    Niedawno trafiłem na http://plus4world.powweb.com/software/231c
    Czy to jest tylko ciekawostka, czy da się to zastosować w tworzeniu grafiki na Plus/4?

    Polubienie

  4. o kurcze… więc mnie oczy nie myliły jak się kiedyś przesiadłem z C+4 na C64 – biały faktycznie był bielszy 😀 a ja sobie wymyślałem tłumaczenie, że może modulator audio/wideo był w moim C+4 jakiś gorszy…

    Polubienie

  5. Dzięki Speedy.
    Widziałem ten trick z kolorami który podlinkowałeś. Nie widziałem natomiast narzędzi które by to jakoś wykorzystywały. Zakładam też że w trybach typu FLI (na c+4 nazywa się to MFLI) mogło by się nie udać teko zastosować. Myślę że warto odnaleźć wątek na plus4world i tam podrążyć temat.

    Polubienie

  6. Hej Paweł. Biały w C64 faktycznie „mocno świeci” na CRT. Powiedział bym że aż za mocno czasami. Np białe tło w obrazkach potrafi „zjeść” pozostałe kolory. Na CRT oczywiście.

    Polubienie

  7. Ja nigdy nie miałem kolorowego monitora/telewizora wiec tylko mogłem tę „nadbiel” podziwiać. Chyba sobie ponownie z sentymentu C+4 kupię 🙂

    Polubienie

  8. Przygotuj się na szok cenowy. 😉
    Ale nie zniechęcam. Dobrze wspominam Twoje artykuły z pisma C64, +4 i Amiga. Jakaś Twoja produkcja na c+4 to było by spełnienie marzeń. Jak by co służę pomocą z grafiką.

    Polubienie

  9. Hmm…. bardzo żałuje, że rzeczy które robiłem na C+4 przepadły. Jakaś grę w BASIC z wstawkami w kodzie zrobiłem, jakieś „organki” do grania na klawiaturze i turbo tape – nienajszybsze ale działało.

    Polubienie

  10. Witam. Przez przypadek tu trafiłem i przypomniały mi się szkolne lata 🙂 Bardzo ciekawy artykuł. Sentyment mam do C+4, bo swego czasu parę programów na ten komputerek napisałem. Niesamowite, że jest jeszcze tylu zwolenników 8 bitowców 🙂 chociaż w sumie nie ma się co dziwić… te maluchy mają duszę w przeciwieństwie do wszechobecnych nowoczesnych kompów.

    Polubienie

  11. Hej Sylwek! Dzięki za komentarz. Fajnie że udało nam się wzbudzić wspomnienia. O to chodzi w tym portalu. Przy okazji… Szukam człowieka z Opola (sam pochodzę z Opola) który w latach 88-90 programował na C16 na osiedlu ZWM. Jeśli znasz/znacie tą osobę odezwijcie się do redakcji.

    Polubienie

  12. No niestety to nie moje rejony. Ja jestem z Lipska. Zaczynałem w 89 od basica, a rok później praktycznie już tylko język maszynowy. Kurcze, mam gdzieś na strychu C+4. Muszę go odkopać i może uda się odzyskać z kaset choć część programów, które napisałem.
    Ponałem kiedyś osobiście świetnego programistę i elektronika od C16 o pdeudonimie TZ z Katowic. To co potrafił zrobić z softem i sprzętem po prostu urywało d… jak to się mówi 🙂

    Polubienie

  13. Sylwek
    No to dawaj te Twoje programy. Było by fajnie zrobić materiał o tym jakie rzeczy nasi czytelnicy pisali w latach młodości. Jeśli chcesz możesz sam napisać, na pewno opublikujemy ale zawsze jestem do pomocy jak by co.
    Carrion

    Polubienie

  14. No i kaplica…. Uruchomiłem, działał przez chwilę i czarny ekran 😦 Sprawdziłem bebechy, grzeją się bardzo U23 (KERNAL) i U19 (PLA). Odszukałem starą płytę C+4 (dawca części) i okazało się, że akurat te dwa układy już były wymieniane do jakiejś naprawy (nie mojej) lata temu 😦 O ile z kernalem nie powinno być problemu, bo można eprom zaprogramować to z PLA zaczynają się schody… Jest jeszcze opcja, że napiszę sobie program do odczytu datassete i może bez udziału C+4 programy pod emulator uda się zgrać. Ech…

    Polubienie

  15. @Sylwek. nie chcę cię martwić, ale w C+4 najczęściej pada TED i tak to się objawy – czarny ekran. Padają też procki. Ale walcz. Może uda Ci się zgrać kasety.

    Polubienie

  16. Ted jest raczej sprawny co widać po sposobie generacji video. Usterka objawiła się zawieszeniem systemu (sławny scroll break). Przy włączaniu widać, że wizja cały czas pracuje. Ewidentnie ROM I PLA padły. Walczył będę, bo to moja historia programowania, którą właściwie do dzisiaj kontynuuje 🙂

    Polubienie

Trackbacks

  1. Commodore Plus/4, Mad Pascal i bitmapy – C64Portal.pl